Czym jest szambo, pozornie wie każdy jego przyszły użytkownik, jednak kiedy dochodzi do zakupu, łatwo o błędy mogące negatywnie rzutować na całe późniejsze użytkowanie takiego zbiornika. Jest on wręcz niezbędny w miejscach, gdzie jeszcze nie doprowadzono zbiorczych systemów odprowadzania nieczystości, zwłaszcza na terenach wiejskich czy nowo powstających podmiejskich osiedlach domków jednorodzinnych. Kupno odpowiedniego szamba, spełniającego wszystkie stawiane przed nim wymagania, to trudne zadanie, a przy wyborze trzeba kierować się wieloma różnymi kryteriami. Pierwsze, na co najczęściej zwracamy uwagę, to cena, jednak często szukając najatrakcyjniejszej finansowo oferty, zaniedbujemy tak ważne kwestie, jak jakość czy ilość komór. Dostępne na rynku modele betonowych zbiorników na ścieki mogą mieć ich różną ilość i to wpływa bezpośrednio na sposób i komfort eksploatacji.

Szambo jednokomorowe – dla mniej wymagających użytkowników.

Podstawowym modelem szamba betonowego jest prosta konstrukcja posiadająca tylko jedną komorę. Najczęściej ma formę monolitycznego odlewu o zróżnicowanej pojemności od kilku do kilkunastu metrów sześciennych. Nieczystości są przechowywane właśnie w tej pojedynczej komorze, bez żadnej możliwości ich wstępnego oczyszczenia i muszą być one w całości usuwane przez samochód asenizacyjny. Oczywiście każde szambo tego typu jest w pełni wyposażone, tak, jak inne, większe modele, w betonową dokładnie dopasowaną pokrywę, gwarantującą wymaganą szczelność, bez ryzyka groźnego w skutkach wycieku. Pokrywa jest mocowana wytrzymałym, mrozoodpornym klejem i znajduje się w niej pojedynczy kominek rewizyjny z żeliwną lub stalową pokrywą ułatwiającą opróżnianie zbiornika. Szamba jednokomorowe to dobry wybór dla małych domów, z niewielką ilością mieszkańców, ale większe rodziny powinny jednak zdecydować się na pojemniejsze zbiorniki dwukomorowe.

Czytaj także: Dlaczego warto kupić i zamontować szambo betonowe.

Szamba dwukomorowe – z systemem drenażu.

Typowy zbiornik jednokomorowy wymaga częstego opróżniania, co generuje wysokie koszty usług firmy utylizacyjnej, z których trzeba korzystać średnio co 10 – 12 dni. Wybierając szambo dwukomorowe, można ograniczyć te koszty, usuwając z niego nieczystości nawet co dwa, trzy miesiące, a nawet rzadziej.

Z zewnątrz model z dwoma komorami nie różni się od swojego jednokomorowego odpowiednika, lecz istotna różnica kryje się wewnątrz i jest nią betonowa przegroda, dzieląca zbiornik na dwie części. Wyposażona jest w otwór przelewowy łączący obie komory, a każda ma odrębny kominek rewizyjny z włazem. Pierwsza komora służy do przechowywania tzw. ścieków grubych, gęstych, a w drugiej gromadzą się z kolei płynne nieczystości. Największą zaletą takiego rozwiązania, wpływającą na stale rosnącą popularność takich szamb, jest możliwość dodania do zawartości tej części zbiornika specjalnych preparatów z bakteriami wstępnie rozkładającymi zanieczyszczenia. W rezultacie tego uzyskujemy niemal czystą wodę, która może zostać usunięta do rowu melioracyjnego lub systemem drenażu bezpośrednio do gleby na posesji. Należy jednak pamiętać, że nie można tego robić wszędzie, gdzie byśmy chcieli i konieczna jest wcześniejsza analiza stopnia jej przepuszczalności. Najlepsza będzie piaszczysta i absolutnie niedopuszczalny jest montaż drenażu na terenach podmokłych, z dużą aktywnością podskórnych wód gruntowych.

Drenaż montuje się do drugiej komory szamba betonowego i ma on postać systemu rur prowadzonych w gruncie, na niewielkiej głębokości. Długość pojedynczej rury, którą bez problemu kupimy w sklepie z artykułami hydraulicznymi lub budowlanymi, wynosi najczęściej 1 m, a długość drenażu przypadająca na jednego domownika to z kolei minimum 12 m. Trzeba więc zarezerwować odpowiednią ilość miejsca na posesji, a drenażu nie wolno umieszczać bezpośrednio w ziemi, tylko na wcześniej przygotowanej warstwie żwiru, tłucznia lub innego materiału o ściśle określonej przepuszczalności. Takim samym okrywa się rury od góry, a dodatkowo są jeszcze owinięte geowłókniną. Razem z warstwą żwiru zabezpiecza ona przed zatkaniem lub zamuleniem drenów. System drenażu skutecznie rozprowadzi oczyszczoną wodę w gruncie, jednak należy do jej oczyszczania stosować tylko preparaty bakteryjne wysokiej jakości, posiadające wszystkie certyfikaty PZH i całkowicie bezpieczne dla otoczenia. Na drenaż trzeba także uzyskać zezwolenie, a stosowny wniosek składa się w najbliższym urzędzie miasta, gminy lub starostwie powiatowym.

Czytaj również: Prawidłowa lokalizacja szamba na posesji i dobór jego pojemności.

Szamba trzy i więcej komorowe – o największej pojemności.

Nie tylko domy jednorodzinne, ale i wiele budynków wielorodzinnych, nie może być z różnych przyczyn przyłączonych do miejskiej czy gminnej sieci kanalizacyjnej. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem, z jakiego można skorzystać, jest szambo betonowe o dużej pojemności, a najlepiej sprawdzą się w takich warunkach zbiorniki wielokomorowe.

Powstają one najczęściej poprzez połączenie szeregowe kilku bądź kilkunastu szamb betonowych jednokomorowych za pomocą długiej rury przelewowej. Każdy zbiornik jest oczywiście wyposażony w pokrywę i ma własny komin rewizyjny oraz właz do wypompowywania zawartości. Całość tworzy dosyć oryginalną konstrukcję, oczywiście montowaną pod ziemią i wyróżnia ją właśnie długi rząd kominków wystających przepisowo na pół metra nad powierzchnię ziemi. System połączonych ze sobą zbiorników, z których każdy ma powiedzmy pojemność 10 m³ daje w rezultacie jeden o pojemności nawet kilkuset metrów sześciennych, co umożliwia bezpieczne przechowywanie nieczystości produkowanych przez dużą liczbę osób. Szambo wielokomorowe można także bardzo prosto przekształcić w przydomową oczyszczalnię ścieków, montując w jednej z komór system napowietrzający.

Wybór właściwego modelu szamba zależy oczywiście od faktycznych potrzeb użytkowników, jednak niezależnie od tego, na jaki się zdecydujemy, warto pomyśleć o rozszerzeniu jego funkcjonalności przy pomocy dodatkowego wyposażenia. Z pewnością każdemu przyda się elektroniczny czujnik poziomu napełnienia, monitorujący ten stan na bieżąco i sygnalizujący, kiedy zostanie przekroczony. Taki system bezpieczeństwa pozwala na uniknięcie ryzyka wycieku, które zazwyczaj niesie ze sobą bardzo poważne następstwa, skażenie gruntu czy ujęcia wody pitnej. Nowoczesne szamba betonowe, jedno, dwu czy wielokomorowe, spełniają wszystkie normy jakościowe, lecz zawsze trzeba pamiętać o ich prawidłowej, zgodnej z przepisami eksploatacji i wykorzystywaniu tylko w celu, do którego zostały przeznaczone.